141.
Voorbereiden op nieuwe crisissen

Het reformisme hoopt op een spoedige en spontane heropleving van de kapitalistische economie en is bereid daaraan mee te werken. Maar geen enkele van de zogenaamde oplossingen maakt de toekomst van het kapitalisme rooskleuriger. Volgens de bourgeois-doctrines (en daar rekenen we de sociaaldemocratie bij) zal de kapitalistische welvaart en rijkdom p. 67vroeg of laat afstralen op de armen en uitgebuiten van deze aarde, als ze maar zwijgen en werken. Maar alle ‘oplossingen’ voor de crisis versterken nog de ongelijkheden, versterken de kloof tussen Noord en Zuid, tussen rijk en arm. Onlangs nog kwam het befaamde Brundtland-rapport tot dezelfde conclusie: “Er zijn vandaag meer mensen op de wereld die honger lijden dan er ooit geweest zijn in de menselijke geschiedenis en hun aantal stijgt nog.”³⁶ De ontzaglijke weelde van enkelen gaat samen met een ontzaglijke miserie van de overgrote meerderheid, omdat de weelde gebouwd is op uitbuiting. Daarom moet dit systeem vroeg of laat verdwijnen, ook al zal dit nooit spontaan gebeuren. Of zoals Mao stelde “Het marxisme bevat duizenden waarheden, maar ze zijn alle te herleiden tot één essentie — ‘Het is juist om in opstand te komen’.”

Tegenover de idee van een ‘natuurlijke’ beweging, een eeuwigdurende opgang en neergang van het kapitalisme, stelt het marxisme dat het kapitalisme wordt aangevreten door een algemene crisis. Het is de opeenstapeling van structurele problemen en zwakheden die vroeg of laat tot zijn ineenstorting zal leiden. Ook al zijn tijdelijke heroplevingen uit de structurele crisis niet uitgesloten, de grote problemen van het kapitalisme worden minder oplosbaar en tonen het historische failliet. De tegenstellingen tussen imperialistische blokken hebben tot de Eerste Wereldoorlog geleid. De expansieve ambities van het Duitse en Japanse grootkapitaal leidden tot de installatie van het nazisme en de Tweede Wereldoorlog. Het Europa van vandaag onder Duitse controle heeft nieuwe grootmacht ambities die zullen leiden tot nieuwe conflicten. Met de Golfoorlog is een periode van veralgemeende Noord-Zuid conflicten ingeluid, waarbij de rijke landen samen vechten voor de overleving van de imperialistische wereldorde.

Het meest tastbare teken van de algemene crisis en verrotting is de aanhoudende en zelfs toenemende militarisering in de imperialistische landen. De NAVO-landen gaven in 1987 in totaal 17. 000 miljard Belgische frank uit aan defensie!³⁷ Velen hadden gehoopt op een ‘vredesdividend’ na het verdwijnen van de rivaliteit tussen de supermachten. De Golfoorlog heeft getoond dat de rijke landen al een nieuwe bestemming hebben gevonden voor de wapenproductie: het gewelddadige onderdrukken van elk nationalistisch onafhankelijkheidsstreven in de derde wereld. Met de Golfoorlog probeert het Amerikaanse en Westerse imperialisme hun controle te behouden over een strategische grondstof, de olie, en over een strategisch gebied, het Midden-Oosten. Het Amerikaanse imperialisme zoekt ook een oplossing voor zijn eigen economische problemen. De gesofisticeerde technologie vindt meer dan ooit haar belangrijkste afzetmarkt in oorlogstuig. Ook Europa gaat die weg op. Maar de Golfoorlog schept op termijn veel meer problemen voor het imperialisme dan hij er oplost.

Het socialisme wordt een levensnoodzaak voor de honderden miljoenen die uitgesloten zijn van de rijkdom van het kapitalisme. Het socialisme is ook voor de arbeidersklasse in de imperialistische landen de enige weg om een einde te maken aan de uitbuiting en de kringloop van crisis, militarisering, fascisme en oorlog. Het strijdsyndicalisme moet voorbereid p. 68zijn op zware crisissen en het zijne bijdragen om de val van het kapitalisme te verhaasten.