Dominique Meeùs

Dernière modification le   

retour à la table des matièresau dossier marxisme

621.
De band programma-democratie

Hoe kan een correcte verhouding worden gelegd tussen het programma en de democratische objectieven die in de vakbond worden verdedigd?

1o Het belangrijkste doel is, het winnen van de massa en de vakbond voor het strijdsyndicalisme. Democratische ordewoorden staan in functie van het beter doen doordringen van een antikapitalistisch programma, zoals het ondemocratische optreden van sommige vakbondsleiders ook altijd in dienst staat van een prokapitalistisch programma. Democratische maatregelen zijn daarom geen doel op zich en garanderen ook niet automatisch een strijdbaarder optreden. Meer democratie kan op een demagogische wijze worden aangewend om algemene verwarring, gebrek aan visie en objectieven te installeren. Meer democratie moet samengaan met meer opvoeding van de massa om klassenstandpunten te verwerven. In bepaalde gevallen kan een ‘democratische raadpleging’ gebruikt worden om rechtsere standpunten te laten overwinnen (bijv. tegen de vreemdelingen, voor verdediging van het imperialisme tegen de derde wereld, bepaalde vormen van flexibiliteit …) In dit geval moet bij het toepassen van de massalijn de nadruk vooral liggen op de opvoeding. Maar dit mag geenszins afbreuk doen aan de strijd voor meer democratie in de vakbond. Problemen worden opgelost door politieke strijd en niet door de verkiezingen af te schaffen.

2o Strijdsyndicalisten hebben als belangrijkste wapen de steun van de massa. Sommige vakbondsleiders hebben een heilige schrik om de democratie te ontplooien omdat daardoor hun prokapitalistische opstelling in het gedrang zou komen. Rechtse vakbondsleiders beknotten de syndicale democratie — of maken er een schijnvertoning van — omdat zij hun lijn zonder discussie willen opleggen, omdat zij de proletarische klassestandpunten vrezen die aan de basis leven. Zij bekampen de democratische verkiezingen omdat ze willen verhinderen dat de meest strijdbare krachten verantwoordelijkheid krijgen in de vakbond, omdat ze hun eigen volgelingen willen beschermen. De strijd voor meer democratie verwaarlozen, speelt in hun kaart. De democratie, het onwankelbare vertrouwen in de massa, is een wapen in handen van revolutionairen en strijdsyndicalisten.

3o Het politieke opvoedende werk in de vakbond loopt al te vaak te pletter op de gevestigde structuren. Strijdbare ideeën zouden sneller doordringen, strijdbare krachten zouden vlugger verantwoordelijkheid krijgen indien de meest elementaire regels van democratische werking gerespecteerd zouden worden. Zeker in een situatie waarin de vakbondsstructuren globaal naar rechts evolueren, is het gevecht voor de syndicale democratie een vitale noodzaak.

4o Er is op dit ogenblik in de vakbonden een breder eenheidsfront mogelijk rond democratische ordewoorden dan rond radicale antikapitalistische p. 227ordewoorden.

Het strijdsyndicalisme komt op voor de volgende democratische hervormingen in de vakbondswerking: