246.
Zolang er uitbuiting is zal het patronaat nooit de klassenstrijd kunnen uitschakelen

De patroons willen de klassegeest onder de arbeiders vervangen door de ‘bedrijfsgeest’. Het patronaat legt daarbij dikwijls veel geduld aan de dag. Na mislukte pogingen wordt opnieuw gestart vanuit een andere invalshoek. De ‘strategie van het geduld’ wordt echter regelmatig omver gekegeld door een niet voorziene staking. Als er een staking of strijd losbreekt, dan is de betoverde cirkel verbroken en wordt de mythe van klasseneenheid voor jaren teruggeslagen. Bij Ford Tractor in Antwerpen werd de afdeling, die het verst mee ging met het ‘Employee Involvement’, gesloten. p. 127Toen vormden de arbeiders een team dat eensgezind staakte. Bij Caterpillar, dat stond te dringen om de ‘satisfaction du personnel’ in te voeren, werden alle liefdesverklaringen plots vervangen door bruut geweld toen een spontane staking uitbrak tegen een ontslag (november 1989). De patroon dankte op staande voet 110 stakers af, die hierop het bedrijf bezetten. Gedaan met de ‘satisfaction du personnel’. Bij Ford Genk begonnen de arbeiders een strijd tegen overuren, zaterdagwerk en nachtploeg en voor hoger loon (maart 1990). Het JIT-systeem werd een geducht wapen in handen van de arbeiders: als één groep het werk neerlegde lag binnen het uur de hele fabriek stil. Gedurende vier weken legde elke dag op hetzelfde uur een andere afdeling het werk neer: just-in-time-guerilla en het was afgelopen met de mooie klassenvrede. In Mexico heeft Ford een modelbedrijf bij Hermosillo. Met zijn ‘nieuwe arbeidsrelaties’ was het bedrijf zogezegd immuun voor staking. In 1990 stuurde de patroon een gewapende knokploeg af op een stakingspiket, waarbij een dode viel.