031.
Beter met de vakbondsleiding dan zonder

Tot het algemene klimaat van verrechtsing behoort ook de agressieve patronale opstelling tegenover de vakbonden. De aanvallen op de verworven rechten, het levensniveau, de sociale zekerheid, de werkvoorwaarden, de openbare diensten en de democratische rechten kunnen maar doorgevoerd worden als de vakbondsweerstand wordt gebroken. De arbeidersklasse, maar ook de meeste vakbondsleiders waren niet zomaar bereid om de verworvenheden uit de periode van hoge groei terug in te leveren. Het patronaat heeft daarom een stapsgewijze tactiek ontwikkeld om hen ideologisch te winnen. Die tactiek speelt in op de opstelling van het grootste deel van de vakbondsleiders en houdt rekening met de tegenstellingen binnen de vakbondsstructuren.

De algemene strategie van het patronaat streeft ernaar om de vakbondsmacht te ontmantelen en om de vakbonden weerloos te maken door ze volledig in te kapselen in de kapitalistische logica. Het patronaat wil vakbonden die loyaal met hen samenwerken en die de arbeidersklasse en de klassenstrijd onder controle houden. De geschiedenis toont dat de kapitalistenklasse daarvoor in normale omstandigheden rekent op de ideologische verovering van de bestaande vakbonden en niet op de oprichting van nieuwe vakbonden. Slechts een keer werd in het verleden een poging ondernomen om een corporatistische vakbond op te richten, namelijk door de Duitse bezetter (De Unie voor Hand- en Geestesarbeiders). Slechts in uitzonderlijke omstandigheden (fascisme) worden de officiële p. 16vakbonden opzij gezet voor de creatie van nieuwe corporatistische structuren en bonden. Indien het patronaat vandaag inspeelt op het ontstaan van corporatistische vakbonden (syndicats-maison) dan maakt dit deel uit van de globale strategie om de vakbondsmacht te ontmantelen. Zij worden gebruikt om de vakbondseenheid te ondermijnen en om de ideologische druk op de traditionele vakbonden te vergroten. Het patronaat weet immers zeer goed dat het reformisme open staat voor klassensamenwerking en dat vrijwillig aanvaard corporatisme meer succes garandeert dan opgelegd corporatisme.